ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ 129 ನೇ ಸ್ಥಾನ

ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ 189 ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಭಾರತವು ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಥಾನ ಮೇಲೇರಿ 129ನೇ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ ಎಂದು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸೋಮವಾರ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿದ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.

ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ 129 ನೇ ಸ್ಥಾನ

Tuesday December 10, 2019,

3 min Read

2018ರಲ್ಲಿ, ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಮೌಲ್ಯ 0.647 ಭಾರತವನ್ನು 130ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರಿಸಿತ್ತು.


2005-06 ರಿಂದ 2015-16ರ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ 27.1 ಕೋಟಿ ಜನರು ಬಡತನದಿಂದ ಮುಕ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ.


ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಶೊಕೊ ನೋಡ 2019ನೇ ಸಾಲಿನ ವರದಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿ


“21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅಸಮಾನತೆಗಳು ಆದಾಯವನ್ನು ಮೀರಿ, ಸರಾಸರಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ, ಪ್ರಸ್ತುತತೆಯನ್ನೂ ಮೀರಿ ಹೆಚ್ಚಿವೆ” ಎಂದರು.

ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜನ್‌ ಧನ್‌ ಯೋಜನೆ (ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ) ಹಾಗೂ ಆಯುಷ್ಮಾನ್‌ ಭಾರತ್‌ನಂತಹ (ಸರ್ವರ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ) ಭಾರತದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು “ಯಾರೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಿಂದ ವಂಚಿತರಾಗದಂತೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಧಾನಿಯವರ ಎಲ್ಲರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಸಫಲಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು

q

ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚಿತ್ರ


ಸುಮಾರು ಮೂರು ದಶಕಗಳ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದ ಸ್ಥಿರ ಪ್ರಗತಿಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಡತನದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಇಳಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಜೀವಿತಾವಧಿ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಿಕ್ಕು ಲಾಭವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿವೆ.


ಎಚ್‌ಡಿಐನ ಪ್ರಕಾರ ಯಾವ ದೇಶವೂ ಈ ರೀತಿ ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗಿಲ್ಲವೆಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.


1990-2018ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಶೇಕಡಾ 46 ರಷ್ಟು ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಶೇ 43 ರಷ್ಟಿದೆ.


"ಭಾರತದ ಎಚ್‌ಡಿಐ ಮೌಲ್ಯವು ಶೇಕಡಾ 50 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ (0.431 ರಿಂದ 0.647 ಕ್ಕೆ), ಇದು ಮಧ್ಯಮ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ (0.634) ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ (0.642) ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ," ಎಂದು ನೋಡಾ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.


ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಇತರೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ, ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್ ಎರಡೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡವು.


ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಡತನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ತೋರಿಸಿದ ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅವರು, "ಎಚ್‌ಡಿಆರ್ 2019 ಆದಾಯವನ್ನು ಮೀರಿದ ಅಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಅಭಾವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾವು ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ. ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ನಾವು ಹೇಗೆ ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತೇವೆ, ಅಂದರೆ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಾದ ವಸತಿ ಗೃಹದಿಂದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಶಿಕ್ಷಣ ಪ್ರವೇಶದವರೆಗು ನಾವು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತೇವೆಯೇ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ," ಎಂದು ಹೇಳಿದರು


ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾವು ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶಾಲಾ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಭಾರತಕ್ಕೆ, 1990 ಮತ್ತು 2018 ರ ನಡುವೆ, ಜೀವಿತಾವಧಿ 11.6 ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಸರಾಸರಿ ಶಾಲಾ ವರ್ಷಗಳು 3.5 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಶಾಲಾ ವರ್ಷಗಳು 4.7 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ತಲಾ ಆದಾಯವು ಶೇಕಡಾ 250 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.


ಮೂಲಭೂತ ಮಾನದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಈ ಲಾಭಗಳನ್ನು ಮೀರಿ, ಆದಾಗ್ಯೂ, ಚಿತ್ರವು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆ, ಎಂದು ನೋಡಾ. ಹೇಳಿದರು.


ಎಚ್‌ಡಿಐ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬಹು ಆಯಾಮದ ಬಡತನದ ಸಂಭವವು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಅಗಾಧವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. 1.3 ಬಿಲಿಯನ್ ಬಹು ಆಯಾಮದ ಬಡವರಲ್ಲಿ, 661 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಪೆಸಿಫಿಕ್ನಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ 101 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಬಹು ಆಯಾಮದ ಬಡವರಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.


ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ಮಾತ್ರ ಒಟ್ಟು ಬಹು ಆಯಾಮದ ಬಡವರ ಶೇಕಡಾ 41 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತದ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಗತಿಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಇದು 1.3 ಬಿಲಿಯನ್ ಬಹು ಆಯಾಮದ ಬಡವರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 28 ರಷ್ಟಿದೆ.


ಪ್ರಗತಿಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗುಂಪು ಆಧಾರಿತ ಅಸಮಾನತೆಗಳು ಮುಂದುವರಿದಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರದಿಯು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಲಿಂಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಕೊರಿಯಾ ಗಣರಾಜ್ಯ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.


ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ, ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾವು ಎಚ್‌ಡಿಐನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಲಿಂಗ ಅಂತರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಿಂಗಾಪುರವು ಮಹಿಳೆಯರ ಮೇಲಿನ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.


ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 31 ರಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರು ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ.


ಭಾರತವು ಲಿಂಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ (0.829 ವಿರುದ್ಧ 0.828) ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 2018 ರ ಲಿಂಗ ಅಸಮಾನತೆ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ 162 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 122ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.


ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾರತೀಯ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಲಿಂಗ ಸಾಮಾಜಿಕ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಪಾತವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣದ ಹಿನ್ನಡೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.


ಮೂಲಭೂತ ಮಾನದಂಡಗಳಲ್ಲಿನ ಅಂತರವು ಕಿರಿದಾಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಬಹು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರು ಬಡತನ, ಹಸಿವು ಮತ್ತು ರೋಗದಿಂದ ಪಾರಾಗುವುದರಿಂದ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು ವಿಕಸನಗೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.


"ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಅಸಮಾನತೆಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸುತ್ತಲೂ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿನ ಈ ಅಸಮಾನತೆಗಳು ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ 2030 ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ತಡೆಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ.


ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ಥಿರ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಚಂದಾದಾರಿಕೆಗಳು 15 ಪಟ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ತೃತೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಹೊಂದಿರುವ ವಯಸ್ಕರ ಪ್ರಮಾಣವು ಕಡಿಮೆ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳಿಗಿಂತ ಆರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ.


ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಸ್ವಸ್ತಿಕ್ ದಾಸ್ ಮತ್ತು ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ ಸಲಹೆಗಾರ, ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇರ್ಪಡೆ ಅಲ್ಕಾ ನಾರಂಗ್ ವರದಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದರು.